گرايش و رفتار مصرف كنندگان چاي
چاي ، ذائقه مصرف كننده در پذيرش و تداوم مصرف محصولات خوراكي به خصوص نوشيدني تأثير مهمي دارد.
چاي نيز به عنوان مهمترين نوشيدني رايج در جهان پس از آب، از اين قاعده مستثني نيست.
كشور ايران با دارا بودن حدود يك درصد از جمعيت جهان جزء ۱۰ كشور اول در مصرف چاي در جهان است
مصرف سرانه چاي در كشور حدود ۱/۵ كيلوگرم چاي خشك است . چاي در كشور ايران از نظر ميزان مصرف
و سهم در الگوي تغذيه جايگاهي نظير محصولات اساسي گندم، گوشت، شير و غيره دارد هرچند به لحاظ كيفيت
و دارا بودن مواد مورد نياز بدن، با اين مواد غذايي قابل قياس نيست اما هر خانوار ايراني روزانه حداقل از يك بار نوشيدني
چايی همراه با صبحانه و يا براي رفع خستگي استفاده ميكند.
بازاريابي و فروش چاي
و در اغلب مجالس و مراسم اين نوشيدني جزء جدا يي ناپذير برنامه پذيرايي ميباشد.
لذا با توجه به تقاضاي جامعه، بازار از آن اهميت خاصي برخوردار است. يكي از مسائلي كه
در بازاريابي و فروش آن بايد موردتوجه قرار گيرد، ذائقه مصرف كننده و ميل و رغبت او در گرايش
به خريد و مصرف انواع چاي است . در كشورهاي اصلي توليدكننده آن كه سهم بزرگي از درآمد ارزي
آن ها از صادرات چايی تأمين مي شود در برنامه ريزيهاي توليد، كميت تنها مد نظر برنامه ريزان نيست ب
لكه گرايش مصرف كنندگان نيز مبناي كار توليد قرار ميگيرد.
تهيه انواع چايمعطر موجود در بازار، نظير چاي عطري برگاموت مثالهايي از توجه توليد كنندگان به رعايت
و احترام به ذائقه مصرف كننده در برنامه ريزي توليد ميباشد .
مطابق گزارش مركز پژوهش هاي مجلس شوراي اسلامي در زمينه بررسي وضعيت چاي در كشور،
فرهنگسازي مصرف چايهای ايراني در بين مردم در كنار عوامل ديگر نظير بهبود كيفي برگ سبز چاي،
فرايند توليد و جلوگيري از واردات قاچاق چاي، به عنوان سياستهاي موثر در احيا و توسعه صنعت آن به شمار آمده است .
عوامل عدم استقبال از این نوشیدنی
در زمينه مصرف این نوشیدنی ، محققين با تحليل عوامل مؤثر بر بهره وري صنايع تبديلي چاي كشور، مهمترين
عامل ايجاد نابساماني در صنعت چايی را مشكل بازاريابي و فروش چاي توليد داخل عنوان كردند .
بر اساس اين گزارش، چاي محصولي ذائقه به اي شمار مي و آيد ذائقه مصرف كننده است كه
كيفيت و مطلوبيت آن را تعيين ميكند.
لذا انجام تحقيقات در زمينه چگونگي ذائقه پسند نمودن چايی داخلي از قبيل افزودن اسانس ها و
طعم هاي مجاز و مطابق با ذائقه ايراني پيشنهادشده است.
همچنين بررسي عوامل عدم استقبال از توليد چاي داخلي و فرهنگسازي براي استفاده از آن به منظور
تغيير در ذائقه مصرف كننده به سمت مصرف چايی داخلي، در طولاني مدت، پيشنهادشده است .
نتايج بررسي عوامل اقتصادي و اجتماعي مؤثر بر مصرف گياهان دارويي در شهر يزد نشان داد استفاده
از گياهان دارويي در زنان بيشتر از مردان، افراد داراي مدرك تحصيلي ديپلم بيشتر از ساير گروههاي تحصيلي بود.
بين سن، شغل، ميزان درآمد ماهانه، بيمه و وضعيت اقتصادي با استفاده از گياهان دارويي ارتباط معني داري وجود نداشت .
مصرف چای در هند
در مطالعه اي در هند، نشان داده شد كه عواملي مانند محبوبيت يك نام تجاري، ثبات كيفيت، عطروطعم ، رنگ و قيمت آن بر
انتخاب يك برند تجاري و خريد آن تأثير ميگذارند و بين عادات مصرفي و الگوي مصرف چاي ارتباط معني داري وجود داشت .
رواج مصرف چايو خصوصيات مصرف كنندگان در نيجريه به كمك آناليز توصيفي بررسي شد .
نتايج نشان داد سن، درآمد ماهانه، ميزان تحصيلات، ميانگين مصرف و وضعيت تأهل از عوامل تأثيرگذار بر تفاوت ذر مصرف چاي هستند.
مصرف آن در همه گروههاي اجتماعي رواج بالايي داشت. بالاترين رواج مصرف چاي در محدوده سني ۳۸ تا ۴۷ سال و به ميزان ۱۰۰ درصد بود.
براي مصرف بيشتر چاي در اين منطقه، افزايش تبليغات رسانه اي، بهبود بسته بندي و افزايش آموزش مصرف كنندگان ، پيشنهاد شد .
